De betekenis van Highly Sensitive Persons (HPS): Dat zijn mensen die extra gevoelig of sensitief zijn.
Een HSP’er is extra gevoelig voor indrukken, prikkels en neemt meer signalen en details op. Door een fijngevoelig zenuwstelsel beleeft hij of zij alle indrukken intenser en verwerkt deze uitgebreider en nauwkeuriger.
Wat bijvoorbeeld voor sommige mensen als normaal wordt ervaren, zoals mensenmassa’s of (harde) muziek, kan voor een HSP’er al snel veel te veel zijn. Zij raken dan overprikkeld door te veel prikkels. Zo’n 15 tot 20% van de mensen is hoog sensitief.
Wat houdt overprikkeling in?
Overprikkeling is een te veel aan prikkels op korte termijn. Het kan zijn dat je momenten van overprikkeling hebt, maar er kan ook sprake zijn van chronische overprikkeling. Stress is op zich heel gezond het is de motor die ons in beweging zet. Het zorgt er voor dat we gemotiveerd zijn en blijven maar ook dat we onze verantwoordelijkheid kunnen nemen.
Wanneer er teveel prikkels zijn en ons brein het niet kan verwerken treed overprikkeling op. Omdat hoog sensitieve mensen die prikkels heel diepgaand verwerken raak je snel overprikkeld als je niet de tijd neemt om ze te verwerken.
Wat gebeurt er bij overprikkeling in je lichaam?
Als je gestrest raakt produceert je lichaam het hormoon: cortisol. Je lichaam geeft een signaal af dat zorgt voor verhoogde alertheid. Hierdoor gaat je lichaam in een soort overlevingsstand om je te beschermen. De vrijgekomen adrenaline en noradrenaline zorgen er voor dat je klaar en alert bent om te vluchten, te vechten of te bevriezen. Cortisol zorgt er voor dat je spijsvertering en andere basisfuncties in je lichaam omlaag gaan zodat alle energie ingezet kan worden om te overleven.
Normaal gesproken komt ons lichaam na een korte periode van overprikkeling weer in rust. Je lichaam raakt uit balans als er meerdere stressvolle situaties achter elkaar zijn en je niet meer kan herstellen. Je komt dan in een fase van chronische overprikkeling terecht. (Het kan zijn dat dit ook komt omdat je voor jezelf de lat te hoog legt.) De overdosis aan cortisol kan heel lang in je lichaam aanwezig zijn met alle gevolgen van overbelasting van dien.
Kenmerken van korte overprikkeling zijn:
– Gevoel van angst en overweldiging.
– Snel geïrriteerd zijn.
– Het zweet breekt je telkens uit.
– Bonkend hart en een benauwd gevoel.
– Je maag en darmstelsel is van slag.
– Concentratie en geheugenproblemen.
– Gevoel van kortsluiting in je hoofd.
– Gespannen spieren, vaak in je nek en kaken.
– Je leeg en intens moe voelen.
Kenmerken van chronische overprikkeling zijn:
– Overweldigd en uitgeput voelen.
– Angst dat dingen niet gaan lukken.
– Snel geïrriteerd zijn.
– Slaapproblemen.
– Hartkloppingen.
– Onverklaarbare lichamelijke klachten.
– Chronische pijn.
– Spierpijn en stijve spieren.
– Gevoel van hopeloosheid en machteloosheid.
– Vaker uit het niets huilen.
De allerbelangrijkste behoefte van een overprikkeld lichaam is rust nemen zodat het kan herstellen.
Zoals je op de website-pagina Massage kan lezen bestaat ons zenuwstelsel uit een actief deel en een deel in rust. (sympathisch en para sympathisch) In het kort zou je kunnen zeggen het ‘gaspedaal’ en het ‘rempedaal’ van ons lichaam. Ze moeten beide in balans zijn, anders krijg je overprikkeling zoals hierboven beschreven.
Massage stimuleert het zenuwstelsel in rust (parasympatisch). Door de lange herhalende wrijvingen en het stimuleren van de doorbloeding van spieren doorbreek je de overprikkeling in het lichaam. Ook daalt de ademhaling naar je buik hierdoor ontstaat een goede balans van het zuurstof gehalte in ons bloed. Het hormoon serotinen en oxctine word aangemaakt waardoor je in je lichaam en hoofd rust gaat ervaren.
Effecten van massage (bij HSP) zijn:
– Overprikkeling word verminderd.
– Het zenuwstelsel word gekalmeerd.
– Meer fysieke, mentale emotionele balans.
– Daling van de stress hormonen.
– Groter zelfbewust zijn.
– Meer en diepere ontspanning.
Overprikkeling komt niet alleen bij hoog sensitieve mensen voor. Ook mensen met hersenletsel, burn-out angst en depressie is het heel interessant om te onderzoeken of dat je, je in bovenstaande beschrijving herkent.